هنر و صنعت
زمانی انسانها عادت داشتند که بصورت قبیلهای و گروهی زندگی کنند. آشنایی انسان با کشاورزی یک جا نشینی او را رقم زد و پیش زمینهی ورود او به دنیای تمدن شد. تا پیش از آنکه انسان بدوی بداند کشاورزی چیست در جست و جوی گوشت شکار سیر میکرد. او و هم قبیلهای هایش گاهی غذا پیدا میکرند و از شدت پرخوری تا چند روز سیر بودند و گاهی هم مدتها طعمهای نصیبشان نمیشد و از گرسنگی رنج میبرند. تمام هَمّ و غمّ انسان نخستین سیر کردن شکمش بود و از این فراتر نمیرفت. حتما تا بحال ضرب المثل «گشنگی نکشیدی که عاشقی یادت بره» را شنیدهاید. ضرب المثل درستی است تا زمانی که انسان در بند نیازهای اولیه باشد هرگز در هیچ بعدی پیشرفت نمیکند. وقتی انسان به امنیت غذایی رسید کم کم به فکر وضع قوانین و آداب و رسوم افتاد. تا پیش از آن نهادهای اجتماعی هیچ معنایی نداشتند. انسان نخستین احتیاجی به مدرسه و دانشگاه نداشت. انسان نخستین درک هنری نداشت چون این چیزها برای او کاربردی نداشتند. این چیزها در بستر تمدن کاربرد دارند.
انسان نخستین هرگاه به وسیلهای احتیاج داشت آن را میساخت. کاربرد وسایل فقط منحصر به رفع نیاز اصلی بودند و جنبهی زیبایی آن مهم نبود. انسان صنعتگر شهر نشین به مرور با مفهوم زیبایی آشنا شد و آن را در اشیا کاربردی و تزئینی استفاده کرد. هنر باعث شد تا به بهای محصولات اضافه شود. شعری منصوب به شیخ بهایی وجود دارد که میگوید:
گر نبود خنگ مطلی لگام
زد بتوان بر قدم خویش گام
ور نبود مشربه از زر ناب
با دو کف دست توان خورد آب
ور نبود جامه اطلس تو را
دلق کهن ساتر تن بس تو را
شانه عاج ار نبود بهر ریش
شانه توان کرد به انگشت خویش
این شعر شیخ بهایی در ستایش سادگی و بیپیرایه زیستن و اهمیت دادن به مسائل مهمتری همچون مغتنم شمردن فرصتهاست؛ که این مفهوم به خودی خود خوب است اما اشیاء وقتی به لباس هنر ملبس میشوند با ارزش میشوند. هنر عصارهی روح تمدن است که خودنمایی میکند، تجمل نیست! شناسنامه و زبان گویای هر فرهنگ است که به آیندگان و شاید گونههای تکامل یافتهی بعد از ما نشان خواهد داد که چه در چنته داشتیم. در این نوشتار ضمن معرفی روشویی مدل اسکای به بررسی جنبههای هنری این محصول نیز پرداخته ایم.
روشویی اسکای ترکیبی از هنر و صنعت
اولین نکتهای که بیننده با دیدن این شیر متوجه میشود شباهت آن به مرغابی است. مرغابی که بال بسته و بر روی آب نشسته است و شنا نمیکند. در ساخت این روشویی بازنمایی انجام شده است. اگر نمیدانید باز نمایی چیست به مقاله اهمیت زیبایی در شیرآلات رجوع کنید. اما به بطور خلاصه بازنمایی به معنای نسخه برداری از یک شی در عالم طبیعت است. زمانی مفهوم بازنمایی مطرح میشود که هنر را روایتگر طبیعت بدانیم، یعنی هر آنچه در طبیعت وجود دارد به واسطهی درک هنرمند به صورت عینی نمود پیدا میکند. روشویی مدل اسکای حاصل نگاه هنرمندانهی صنعتگران جزیره است. لوله خروجی آب شبیه گردن مرغابی است که قوسی شبیه به قوس گردن یک پرنده دارد. قسمت انتهایی لوله که آب از آن خارج میشود، شبیه سر مرغابی است وقسمت پرلاتور شبیه به منقار مرغابی است. اهرمی که به وسیله آن شیر آب باز و بسته میشود، شبیه دم مرغابی است وقسمتهای انتهایی دسته که ضخامت آن با شیب نسبتا متعادلی کاهش یافته است؛ شکل اغراق آمیز پرهای دم مرغابی است که برای ایجاد وقار بیشتر اینگونه طراحی شده است.
در بازنمایی هنرمند آنچه از واقعیت تفسیر کرده است را در اثر خود بازنمایی میکند. چون یک کار هنری درست است که از یک نمود واقعی برداشت شده است اما این اثر چون تحت تأثیر برداشتهای صاحب اثر است میتواند متفاوت از نمونهی واقعی خود باشد.
جنس این شیر از برنج است و دارای هفت سال گارانتی و خدمات پس از فروش است. کیفیت رنگ این شیر PVD است. PVD مختصر Physical Vapor Deposition است که ترجمهی تحت اللفظی آن «رسوب فیزیکی بخار» است. این مدل رنگ کاری به وسیله تبخیر و اسپری انجام میشوند در این روش ماده از حالت جامد یا مایع به بخار تغییر حالت میدهد و دوباره به شکل یک لایه نازک به روی سطح مورد نظر ریخته میشوند. این نوع رنگ کاری دوام بسیار بیشتری دارد و در برابر ضربه و رطوبت مقاومت بیشتری نسبت به نوع رنگ کاریهای دیگر دارد.
در این نوشته کوشش ما برآن بود تا نشان دهیم که هنر دیگر چیزی نیست که در انحصار طبقهای خاص باشد. شیرآلات جزیره با پیاده سازی طراحی خلاقانه و هنرمندانه خود روی محصولاتش نشان داد که هنر چیزی نیست که منحصر در گالریهای هنری گران قیمت باشد بلکه چیزی است که کافی است آن را درخواست کنیم تا برایمان جلوهگر شود. هنر روح تمدن است. آیا میتوان روح را به بند کشید؟ خیر. روح آزاد است از هر جایی عبور میکند و اثر خود را میگذارد. ما فقط تولید نمیکنیم بلکه تلاش میکنیم هنر را هم به تصویر بکشیم.